بررسی تطبیقی وحی و نبوت از دیدگاه مکتب کلامی ماتریدیه و سلفیه با تأکید بر آیات
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانش آموخته دکترای دانشگاه ادیان و مذاهب (گرایش مذاهب اسلامی)
چکیده
آموزه وحی و نبوت یکی از مباحث مهم علم کلام بوده و دیدگاه مکتب کلامی ماتریدیه و سلفیه در باب نبوت شناسی مورد بحث و بررسی قرار داده می شود. این جستار به شیوه مقایسه ای و با استفاده از منابع کلامی و تفسیری ماتریدیان و سلفیان، گزاره نبوت شناسی و وحی را، مورد بحث قرار داده است. اندیشه ای متکلمان ماتریدی و سلفی در باب معنا شناسی نبوت و رسالت، ضرورت وجود پیامبران الاهی (ع) در جامعه و راه های شناخت آن ها، ویژگیهای رسولان خداوند، با یکدیگر سازگار بوده و این دو نحله کلامی، حضرت محمد بن عبد الله (ص) را، آخرین فرستاده الاهی دانسته که پس از وی پیامبری نیامده و دین اسلام، کامل ترین ادیان آسمانی محسوب می شود؛ اما رویکرد الاهی دانان دو مکتب کلامی، در زمینه ویژگی عصمت پیامبران الاهی (ع) و نحوه ای تلقی وحی با یکدیگر متفاوت بوده و ابومنصورماتریدی، با اعتقاد به عصمت مطلقه ای رسول خدا (ص) و دیگر پیامبران الاهی (ع) در تلقی وحی و ابلاغ آن برای مردم، نفوذ شیطان در نفس آن حضرت هنگام دریافت وحی را، کذب محض دانسته و افسانه غرانیق را سخن باطل می داند؛ ولیکن ابن تیمیه، عصمت پیامبران (ع) را در مقام تلقی وحی و ابلاغ آن را برای مردم منحصر نموده و در رابطه به اسطوره غرانیق و نفوذ شیطان در حوزه تلقی وحی الاهی به پیامبرخدا (ص) دو قول سلف و عالمان متأخر را نقل نموده و از نظر سلف که شیطان توان تصرف در مجاری اداراکی رسول خدا در هنگام تلقی وحی را دارد، جانب داری نموده است.
کلیدواژه‌ها
)