آثار تربیتی و اخلاقی نماز جمعه در منابع تفسیری و روایی مذاهب اسلامی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانش پژوه دکترای ادیان و مذاهب
چکیده
نماز جمعه مجموعه از اذکار و احکام الاهی بوده و در تربیت جانهای آدمیان، رشد فکری و سیاسی آنها تأثیر شگرف و فراوانی دارد. تحقیق حاضر به شیوه مقایسه‌ای و با استفاده از منابع معتبر تفسیری و روایی مذاهب اسلامی سامان یافته و آثار تربیتی آموزه عبادی و اخلاقی نماز جمعه را مورد بحث و بررسی قرار داده است. قرآن پژوهان و حدیث شناسان مذاهب اسلامی با استفاده از آیات سوره جمعه و روایات وارده در تفسیر و بیان برکات این فریضه الاهی، نماز جمعه را یک عبادت سیاسی و دسته جمعی دانسته‌اند که در دور نگهداشتن افراد جامعه از مفاسد اخلاقی و منکرات و تقویت روحیه تقوا و پرهیزکاری نقش به سزایی دارد. آنان نماز جمعه و خطبه‌های آن را ذکر الاهی و مایه آرامش روانی در فرد و جامعه دانسته‌اند که انسانهای مؤمن با اقامه این فریضه عبادی و سیاسی آرامش یافته و با کمال اطمینان و بدون دلهره، به حیات خویش ادامه می‌دهند و چنانکه عالمان مذاهب اسلامی از دیگر آثار این فریضه جمعی اسلام، تمایز و جدا ساختن صف خودیها از غیر خودی و شناخت مؤمنان واقعی از منافقان و افراد منضبط و قانونمدار از آدمهای متخلف و قانون شکن در جامعه دینی را، برشمرده‌اند که افراد خاطی با رویگردانی از عبادت جمعی، حریم مردم مسلمان را می‌شکند و باورهای آنان را به سخریه گرفته و راه نفاق می‌پیمایند و دین اسلام چنین افرادی را در زمره مؤمنان راستین به شمار نیاورده است.
کلیدواژه‌ها
)